Σαν σήμερα... 14 Αυγούστου - 902.gr

Σαν σήμερα... 14 Αυγούστου - 902.gr

1851 Γεννιέται ο γλύπτης Γιαννούλης Χαλεπάς.

1879 Γεννιέται ο στρατιωτικός, πολιτικός και δικτάτορας Γεώργιος Κονδύλης.

1904 Ξεκινά τις εργασίες του το συνέδριο της Β’ Διεθνούς στο Άμστερνταμ (14/8-20/8/1904). Στο συνέδριο αυτό οι δύο γραμμές στη σοσιαλδημοκρατία, η μαρξιστική-επαναστατική και η οπορτουνιστική-συμβιβαστική, διαγράφηκαν πιο καθαρά από ποτέ. Κεντρικό ζήτημα των εργασιών του Άμστερνταμ ήταν οι «διεθνείς κανόνες της σοσιαλιστικής τακτικής». Στην ουσία όμως επρόκειτο για τη στάση της διεθνούς σοσιαλδημοκρατίας απέναντι στον οπορτουνισμό και ειδικότερα τον αναθεωρητισμό του Ε. Μπερνστάιν, ο οποίος, παρά την καθολική του σχεδόν καταδίκη στα τέλη του περασμένου αιώνα, όχι μόνο δεν είχε υποχωρήσει, αλλά απ’ ότι φαινόταν στην πράξη, είχε κατακτήσει και νέες θέσεις, στο Γαλλικό, το Ιταλικό, το Βελγικό κόμμα –και όχι μόνο. Η σχετική απόφαση που υιοθέτησε το συνέδριο καταδίκαζε μεν φραστικά τον αναθεωρητισμό, καθώς και τη συμμετοχή των σοσιαλιστών στις αστικές κυβερνήσεις, ωστόσο υποτιμούσε σαφώς την επαναστατική πάλη του προλεταριάτου χάριν μιας αδιαμφισβήτητης έμφασης στον «κοινοβουλευτικό αγώνα». Κανένα μέτρο δεν πάρθηκε (ούτε καν προβλέφτηκε) σε οργανωτικό επίπεδο εναντίον των -φανερών τουλάχιστον- αναθεωρητών.

1908 Γεννιέται ο κομμουνιστής ηθοποιός Μάνος Κατράκης. Στα δύσκολα χρόνια της γερμανικής κατοχής και στα χρόνια του εμφυλίου, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της Αντίστασης. Απολύεται από το Εθνικό Θέατρο για τις ιδέες του, συλλαμβάνεται, του ζητούν να υπογράψει δήλωση, αρνείται και εξορίζεται στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τον Αϊ-Στράτη, μέχρι το 1952. Αλλά και αργότερα, ήταν πάντα από τους πρώτους, σε όλους τους λαϊκούς αγώνες και πάντα μέσα από τις γραμμές του ΚΚΕ, μέχρι το θάνατό του. Σε δύσκολες εποχές ο Μάνος Κατράκης, είτε με το λόγο του «Προμηθέα», είτε με τη συμμετοχή του στην Αντίσταση, στο συνδικαλιστικό κίνημα, στις διεκδικήσεις του ΚΚΕ, τίποτε άλλο δεν επιζητούσε από το να υπηρετήσει τον άνθρωπο.

«Η ζωή άρχισε από τότε που μπήκα στο Κόμμα μου», είχε πει ο ίδιος. «Διάλεξα να είμαι κομμουνιστής. Αισθάνομαι υπερηφάνεια για το Κόμμα, για τις εκατοντάδες χιλιάδες τους συντρόφους, που αποτελούν τον κορμό του μεγάλου δέντρου του μέλλοντος. Από αυτό αντλούμε όλη τη δύναμη για την τελική δικαίωση των αγώνων και θυσιών του λαού μας. Από τη ζωοδότρα πηγή αυτού του λαού παίρνουμε εμείς οι καλλιτέχνες το υλικό, που το κάνουμε λόγο, εικόνα, ποίηση, μουσική, θέατρο και ό,τι άλλο βοηθά στην καλυτέρευση του νου και της ψυχής».

1941 Υπογράφεται μεταξύ ΗΠΑ και Βρετανίας η «Χάρτα του Ατλαντικού», που επισφράγιζε τη συμμαχία των δύο μερών στον Β’ Παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό Πόλεμο, ενώ έθετε και μια σειρά όρους για τον μεταπολεμικό κόσμο. Η Χάρτα αντικατόπτριζε την αναβαθμιζόμενη θέση των ΗΠΑ στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα και την αντίστοιχη υποβάθμιση της Βρετανίας.

1947 Το Πακιστάν ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του από τη Βρετανία.

1949 Διεξάγονται οι πρώτες μεταπολεμικές εκλογές στη Δυτική Γερμανία. Το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα του Κ. Αντενάουερ έρχεται πρώτο με 31%, ενώ οι Σοσιαλδημοκράτες έπονται με 29,2%. Το Κομμουνιστικό Κόμμα λαμβάνει το 5,7% των ψήφων, παρά τον έντονο αντικομμουνισμό.

1951 Συγκροτείται ο Ενιαίος Λαϊκός Αγώνας (ΕΛΑ) από τους Γιώργη Δαμασκηνό, Τριάδη Σωτηράκο και Σωτήρη Κούκουρα, προκειμένου να πιέσει υπέρ της υποψηφιότητας των Μπελογιάννη και Πλουμπίδη στα ψηφοδέλτια της ΕΔΑ στις εκλογές της 9 Σεπτέμβρη 1951. Δεν θα τα καταφέρει. Οι Μπελογιάννης και Πλουμπίδης θα μείνουν τελικά εκτός ψηφοδελτίων.

1954 Στις 5.25 τα χαράματα στην Αγία Μαρίνα στο Δαφνί ο Νίκος Πλουμπίδης πέφτει νεκρός από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος. «Εξετελέσθη ζητωκραυγάζων υπέρ του ΚΚΕ», έγραψαν την επόμενη μέρα οι εφημερίδες της εποχής, «αντιμετωπίζοντας με απόλυτον ψυχραιμίαν τας σφαίρας του αποσπάσματος…δεν εδέχθη ούτε να κοινωνήσει, ούτε να του δέσουν τους οφθαλμούς του».

Ο Νίκος Πλουμπίδης εντάχθηκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα το 1926. Στο μεσοπόλεμο ανέπτυξε συνδικαλιστική δράση μέσα από την «Αριστερή Παράταξη» των δασκάλων (που στηρίζονταν από το ΚΚΕ). Το Μάρτη του 1933 εκλέχθηκε στην Εκτελεστική Επιτροπή της ταξικής Ενωτικής ΓΣΕΕ, της οποίας ήταν και εκπρόσωπος στην Κόκκινη Συνδικαλιστική Διεθνή. Υπήρξε μέλος της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς το 1935, ενώ κατά το 6ο Συνέδριο του Κόμματος το Δεκέμβρη του ίδιου έτους αναδείχθηκε αναπληρωματικό μέλος της Κεντρικής του Επιτροπής. Τον Ιούνη του 1938 σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα εκλέχθηκε μέλος του ΠΓ της ΚΕ αναλαμβάνοντας τη καθοδήγηση του Γραφείου Περιοχής Μακεδονίας – Θράκης. Την περίοδο της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης υπήρξε Γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας του ΚΚΕ, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε και πρώτος καθοδηγητής της Οργάνωσης Προστασίας Λαϊκού Αγώνα (ΟΠΛΑ). Στο 7ο Συνέδριο του Κόμματος το 1945 αναδείχθηκε και πάλι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ. Στη διάρκεια του εμφυλίου ο Πλουμπίδης παρέμεινε στην Αθήνα, ενώ από την Άνοιξη του 1949 ανέλαβε υπεύθυνος του παράνομου κομματικού κλιμακίου στην Ελλάδα.

Στις 25/7/1952 το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, στηριζόμενο -σε μεγάλο βαθμό- και σε πληροφορίες στελεχών από την Ελλάδα, καθώς και στην πρωτοβουλία του Πλουμπίδη να δημοσιοποιήσει επιστολή με την οποία αναλάμβανε την ευθύνη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ενώ υπεύθυνος ήταν ο Μπελογιάννης, βγάζει απόφαση «για τον Νίκο Πλουμπίδη (Μπάρμπα)», με την οποία τον διαγράφει, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα σκληρούς, άδικους και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς (του προδότη, του χαφιέ, κλπ.).

Ο Πλουμπίδης, απομονωμένος και χαρακτηρισμένος από την ηγεσία του Κόμματος, όχι μόνο δεν το αποκήρυξε, αλλά και το υπεράσπισε μέχρι την τελευταία του πνοή. Και ο ίδιος θεωρούσε πως υπήρξε θύμα συγκυριών και λανθασμένων –ενδεχομένως και προβοκατόρικα διοχετευμένων- παραπλανητικών πληροφοριών: «Δε με χωρίζει καμιά διαφορά με την ηγεσία του κόμματός μου», τόνιζε στην εφημερίδα «Προοδευτική Αλλαγή» της 25/7/1954. «Η ανακοίνωση του κόμματος περί αποκηρύξεώς μου είχε σκοπό να προφυλάξει το κόμμα από έναν υποτιθέμενο εχθρό και οφείλεται σε σφαλερές ενδείξεις και υποβολιμαίες πληροφορίες. Πάντως, πιστεύω ότι το κόμμα θα επανεξετάσει εν καιρώ το ζήτημα». Όπως και έγινε 4 χρόνια μετά, από την 9η Ολομέλεια του Κόμματος το 1958.

1956 Πεθαίνει ο Γερμανός κομμουνιστής ποιητής και δραματουργός Μπέρτολτ Μπρεχτ. Τα έργα του, εμπνευσμένα από τους αγώνες της εργατικής τάξης, μπαίνουν στο στόχαστρο των Ναζί (όπως και ο ίδιος) μετά την άνοδό τους στην εξουσία. Έτσι ο Μπρεχτ εγκαταλείπει τη Γερμανία για σχεδόν 15 χρόνια. Επιστρέφει στη Λαοκρατική πια Δημοκρατία της Γερμανίας (ΓΛΔ) το 1949. Το 1950 εκλέγεται μέλος της Ακαδημίας Τεχνών. Τιμήθηκε επίσης με το Εθνικό Βραβείο της ΓΛΔ το 1951 και το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη το 1954.

1958 Πεθαίνει ο Φρεντερίκ Ζολιό Κιουρί, μέλος της ΚΕ του ΚΚ Γαλλίας και βραβευμένος το 1935 με το Νόμπελ Φυσικής.

1974 Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα. Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν τη Λευκωσία, την Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει.

Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974. Ήδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Έλληνες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες. Η κυβέρνηση Καραμανλή στην Αθήνα αμέσως μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, όπου οι Αμερικανοί έδειξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρκίας, διαπιστώνει ότι βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος». Από τη μια βλέπει ότι οι «σύμμαχοί» της όχι μόνο δε συμμερίζονται τις θέσεις της, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν με τη στάση τους τους εισβολείς. Από την άλλη, οι λαϊκές αντιδράσεις μεγαλώνουν στην Ελλάδα, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν ότι πίσω από το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας για τη «ΝΑΤΟποίηση» του νησιού. Μπροστά σ' αυτή την κατάσταση ο Κ. Καραμανλής, το πρωί της 14ης του Αυγούστου, ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ήταν ένας ελιγμός για τον οποίο, πέρα από τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, έπαιξε αναμφισβήτητα ρόλο και η λαϊκή κατακραυγή εναντίον των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, με τον οποίο ωστόσο επιβεβαιωνόταν περίτρανα ο ρόλος της «Συμμαχίας» τόσο στα όσα προηγήθηκαν, όσο και στο συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της Κύπρου.

902