Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ τιμά τα 90 χρόνια του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, με μεγάλη εκδήλωση – συναυλία που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 3 Ιούνη, στις 20.30, στο Θέατρο Πέτρας του Δήμου Πετρούπολης. Στην εκδήλωση θα μιλήσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ο Δημήτρης Κουτσούμπας, και θα παρευρεθεί και ο ίδιος ο συνθέτης, όπου θα απευθύνει χαιρετιστήριο μήνυμα. θα προβληθεί βίντεο – αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Θα ακολουθήσει συναυλία με τραγούδια από διάφορα έργα του συνθέτη που θα ερμηνεύσουν η Μαρία Φαραντούρη, ο Λάκης Χαλκιάς, ο Βασίλης Λέκκας, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, ο Μίλτος Πασχαλίδης και η Ρίτα Αντωνοπούλου. Την ενορχήστρωση θα κάνει ο Μανώλης Ανδρουλιδάκης. Σε δήλωση του για τη συμπλήρωση των 90 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας τόνισε: «Μίκης Θεοδωράκης: Ο πολυτάλαντος, ο πολυδιάστατος, ο πολυσύνθετος, ο πολυδύναμος. Είναι απ’ αυτούς που ''όταν χορεύουν στην πλατεία / μέσα στα σπίτια τρέμουν τα ταβάνια / και κουδουνίζουμε τα γυαλικά στα ράφια''. Ρωμιός. Γνήσιος Ρωμιός. Κι έχει πάντα κρεμασμένο στον κόρφο του, σε χοντρό, λαϊκό, τσαγκαράδικο σπάγκο (κι όχι χρυσή αλυσιδίτσα) γκόλφι του την Ελλάδα. Κι η Ελλάδα αναγνωρίζει στο έργο του το πρόσωπό της''. Αυτά τα λόγια του Γιάννη Ρίτσου δεν θα μπορούσα να τα καταλάβω όταν 10χρονο παιδί, το 1965, έβλεπα και άκουγα για πρώτη φορά τον Μίκη στη μεγάλη συναυλία του στο Δημοτικό Θέατρο στη Λαμία. Τότε που ζητούσα να μου δώσουν να φορέσω κι εγώ την κονκάρδα με το Ζ, που φόραγαν οι Λαμπράκηδες, για να θυμίζουν σε όλους ότι ο Λαμπράκης ΖΕΙ. Είχε προηγηθεί η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Όμως αυτά τα λόγια μπορούν όσα χρόνια και να περάσουν να μιλήσουν για τον Μίκη Θεοδωράκη που για περισσότερα από εβδομήντα χρόνια ευτύχησε να δει τα έργα του να ριζώνουν στην καρδιά και το μυαλό ενός ολόκληρου λαού γιατί σ’ αυτά τα έργα είναι χαραγμένα οι αγωνίες, οι πόθοι, τα οράματά του. Και οι ρίζες είναι τόσο βαθιές γιατί το έργο που δημιούργησε ο Μίκης είναι ζυμωμένο με τους ιστορικούς αγώνες του λαού μας. Αγώνες που ο ίδιος ο Μίκης έβαλε τη σφραγίδα όχι μόνο με τη μουσική αλλά και με την προσωπική συμμετοχή και δράση του. Αυτά τα έργα με το γνήσιο ανθρωπισμό αναδύουν αυτό που έλεγε και ο Μπρεχτ: ''Το πιο σημαντικό μάθημα που έμαθα, ήταν πως το μέλλον της ανθρωπότητας μπορεί να ιδωθεί μόνον «από τα κάτω», από τη σκοπιά των καταπιεζόμενων και των εκμεταλλευόμενων. Μόνο όποιος αγωνίζεται μαζί τους, αγωνίζεται για την ανθρωπότητα''. Ο μεγάλος μας μουσικοσυνθέτης που έβαλε στα χείλη μας και την καρδιά μας, για να ''πολεμάμε και να τραγουδάμε'', τους στίχους των μεγάλων μας ποιητών όπως του Γιάννη Ρίτσου, ''Μικρός λαός και πολεμά, δίχως σπαθιά και βόλια, για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι'', αλλά και … ''τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις, εκεί που πάει να σκύψει… νάτη πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει…'', είναι παρών με το έργο του σε όλους τους μικρούς και μεγάλους αγώνες του λαού μας. Σήμερα είναι μαζί μας, δίνει το παρών του στη μεγάλη εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ για τα 90 χρόνια των γενεθλίων του. Τον ευχαριστούμε από καρδιάς». Το βιογραφικό του συνθέτη Ο Μίκης Θεοδωράκης, Κρητικός στην καταγωγή, γεννήθηκε στις 29 Ιουλίου 1925 στη Χίο. Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε σε διάφορες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας: στη Λέσβο και στην Κεφαλονιά, στον Πύργο και στην Πάτρα, όπου πήρε τα πρώτα του μουσικά μαθήματα και κυρίως στην Τρίπολη, όπου δημιούργησε χορωδία, έδωσε την πρώτη του συναυλία παρουσιάζοντας το έργο του Κασσιανή και πήρε μέρος στην αντίσταση κατά των κατακτητών. Το 1943, συλλαμβάνεται από τον αρχηγό της ιταλικής αστυνομίας Φεστούτσιο. Αφήνεται ελεύθερος χάρη στη μεσολάβηση του πατέρα του. Οργανώνεται στο ΕΑΜ και αγωνίζεται κατά των Γερμανών κατακτητών. Συγχρόνως, σπουδάζει στο Ωδείο Αθηνών με καθηγητή τον Φιλοκτήτη Οικονομίδη. Συμμετέχει στη Χορωδία Αθηνών. Επίσης, δίνει εξετάσεις και περνά στη Νομική. Ο Μ. Θεοδωράκης συμμετείχε ενεργά στις μεγάλες μάχες και στην ηρωική αντίσταση του λαού μας στην κρίσιμη ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη του 1944. Αυτές οι μέρες τον σημάδεψαν τόσο πολύ, που δήλωσε πρόσφατα: «Στον τάφο μου θέλω να γράφει «"Πολέμησε τον Δεκέμβρη. Πάντα είχα μέσα μου τον ήχο της μάχης"» Τέσσερις περίοδοι δοκιμασίας περίμεναν τον Μίκη Θεοδωράκη λίγο μετά την απελευθέρωση. 1947 εξορία στην Ικαρία, 1948 παράνομη δράση στην Αθήνα, 1948-49 και πάλι Ικαρία και τέλος 1949-50 Μακρόνησος. Η στέρηση της ελευθερίας, οι κακουχίες, η βία και ο φόβος του μαρτυρίου και του θανάτου αναδιαμόρφωσαν τον ψυχικό του κόσμο, του έδωσαν πλούσιο υλικό δημιουργίας. Το 1950 τελειώνει το Ωδείο με δίπλωμα αρμονίας, αντίστιξης και φούγκας. Από το 1950 έως το 1954 γράφει μουσική για το ραδιόφωνο και τον κινηματογράφο. Το 1954 φεύγει με υποτροφία στο Παρίσι, όπου εγγράφεται στο Conservatoire και παρακολουθεί μαθήματα μουσικής ανάλυσης με καθηγητή τον Olivier Messiaen και διεύθυνσης ορχήστρας με καθηγητή τον Eugene Bigot. Η περίοδος 1954- 1960 είναι μια εποχή έντονης καλλιτεχνικής δραστηριότητας στην Ευρώπη. Γράφει μουσική για φιλμ, για το Covent Garden, το Stuttgard Ballet, το μπαλέτο της Λοντμίλα Τσερίνα. Κυριότερα έργα του μέχρι το 1960 είναι: «Τρίο», «Μαργαρίτα» (Ορατόριο), «Σεξτέτο», «Το πανηγύρι της Αση- Γωνίας» (συμφωνικό), «Πρώτη Συμφωνία», «Ελληνική Αποκριά», «Κύκλος» (για φωνή και πιάνο), «Σονατίνα για πιάνο», «Σουίτα αρ. 1, αρ. 2 και αρ. 3» (για ορχήστρα), «Σονατίνα αρ. 1» και «Σονατίνα αρ. 2 για βιολί και πιάνο», «Αντιγόνη» (μπαλέτο), «Έρως και θάνατος» (για φωνή και ορχήστρα εγχόρδων), «Οι εραστές της Τερουέλ» (μπαλέτο), «Οιδίπους Τύραννος» (για ορχήστρα εγχόρδων) και «Κοντσέρτο για πιάνο». Από το 1960 αρχίζει να επισκέπτεται συχνά την Ελλάδα και ηχογραφεί εδώ τον πρώτο του κύκλο τραγουδιών, τον «Επιτάφιο» του Γιάννη Ρίτσου. Το 1962 επιστρέφει οριστικά στην Ελλάδα, ιδρύει τη Μικρή Ορχήστρα Αθηνών και το Μουσικό Οργανισμό Πειραιά και δίνει πολλές συναυλίες, ενώ το 1963 ιδρύει τη Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη και εκλέγεται πρόεδρός της. Το 1964 εκλέγεται βουλευτής. Βασικά έργα της περιόδου αυτής είναι: α) Κύκλοι τραγουδιών: «Αρχιπέλαγο», «Πολιτεία», «Επιφάνεια» β) Μουσική για θέατρο: «Ένας όμηρος» (Μπρένταν Μπήαν), «Το τραγούδι του Νεκρού Αδερφού», «Όμορφη Πόλη», «Γειτονιά των Αγγέλων». γ) Μουσική για κινηματογράφο: «Ζορμπάς» του Μ. Κακογιάννη δ) Ορατόρια: «Άξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη Το 1966 μελοποιεί την «Ρωμιοσύνη», σε ποίηση Γιάννη Ρίτσου. Από το 1967, που ξεσπά η Δικτατορία, ο Μίκης Θεοδωράκης περνά στην παρανομία ιδρύοντας μαζί με άλλους το Πατριωτικό Μέτωπο. Συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και αργότερα εκτοπίζεται μέχρι το 1970, όταν μετά από έντονη πίεση προσωπικοτήτων και επιτρόπων στο εξωτερικό, που δημιουργήθηκαν με σκοπό την απελευθέρωσή του. Φεύγει στο Παρίσι. Στο μεταξύ έχει συνθέσει μεταξύ άλλων: α) τους κύκλους τραγουδιών: «Ο Ήλιος και ο Χρόνος», «Τα Λαϊκά», «Οι δέκα Αρκαδίες», «Τα τραγούδια του αγώνα», «Τα τραγούδια του Ανδρέα», «Νύχτα Θανάτου». β) τα ορατόρια: «Επιφάνεια Αβέρωφ», «Κατάσταση Πολιορκίας», «Πνευματικό Εμβατήριο», «Raven». Στο εξωτερικό αγωνίζεται για την πτώση της δικτατορίας και την ενότητα των αντιστασιακών δυνάμεων. Δίνει αμέτρητες συναυλίες σ' όλο τον κόσμο, αφιερωμένες στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα. Τα βασικά έργα αυτής της περιόδου είναι: α) οι κύκλοι τραγουδιών «18 Λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας» και «Μπαλάντες». β) το ορατόριο «Canto General» του Πάμπλο Νερούντα. Από το 1974 με την πτώση της δικτατορίας επιστρέφει στην Ελλάδα και συνεχίζει τη συνθετική του δραστηριότητα, τις περιοδείες του με συναυλίες, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, ενώ παράλληλα συμμετέχει πάντα στα κοινά (βουλευτής 1981- 1986 και 1989 μέχρι 1993). Αναλαμβάνει καθήκοντα Γενικού Διευθυντή Μουσικών Συνόλων ΕΡΤ 1993- 1994. Παραιτείται. Τα κυριότερα έργα αυτής της περιόδου είναι: α) Κύκλοι τραγουδιών: «Τα Λυρικά», «Χαιρετισμοί», «Διόνυσος». «Φαίδρα». «Η Βεατρική στην οδό Μηδέν», «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική», «Ως αρχαίος άνεμος», «Πολιτεία γ». «Ασίκικο Πουλάκι». «Πολιτεία Δ». β) Μουσική για θέατρο: «Ορέστεια» («Αγαμέμνων», «Χοηφόροι», «Ευμενίδες») σε σκηνοθεσία Σπ. Ευαγγελάτου και «Αντιγόνη» σε σκηνοθεσία Μ. Βολανάκη. γ) Μουσική για τον κινηματογράφο: «Ιφιγένεια» του Μ. Κακογιάννη. δ) Ορατόρια: «Θεία Λειτουργία» (Missa Greca), «Λειτουργία 2» (Για παιδιά που σκοτώνονται στον πόλεμο), «Requiem» (Ακολουθία εις κεκοιμημένους). ε) Συμφωνικά: Δεύτερη Συμφωνία, Τρίτη Συμφωνία, Τέταρτη Συμφωνία (των Χορικών), Εβδόμη Συμφωνία (Εαρινή), «Κατά Σαδδουκαίων», «Canto Olympico» (γραμμένο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1992 στη Βαρκελώνη), «Adagio», Συμφωνιέτα, Ραψωδία για Τσέλο. στ) Μουσική μπαλέτου «Ζορμπάς» ζ) Όπερες: «Κώστας Καρυωτάκης», «Μήδεια», «Ηλέκτρα», «Αντιγόνη». Ο Μίκης Θεοδωράκης ανέπτυξε επίσης πολυσχιδή κοινωνική δραστηριότητα και σφράγισε με την έντονη προσωπικότητά και παρουσία του τους αγώνες και τη σύγχρονη πολιτική ιστορία του τόπου. Το πρόγραμμα της εκδήλωσης Στην εκδήλωση - συναυλία της ΚΕ του ΚΚΕ προς τιμή των 90 χρόνων του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη Μίκη Θεοδωράκη Τραγουδούν: ΜΑΡΙΑ ΦΑΡΑΝΤΟΥΡΗ, ΛΑΚΗΣ ΧΑΛΚΙΑΣ, ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΕΚΚΑΣ, ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΑΝΔΡΕΑΤΟΣ, ΜΙΛΤΟΣ ΠΑΣΧΑΛΙΔΗΣ, ΡΙΤΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ Παίζουν: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΛΤΣΟΥΝΗΣ τρομπέτα ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΦΑΛΑΚΟΣ φυσαρμόνικα- φαγκότο ΝΙΚΟΣ ΚΡΕΤΣΗΣ μπουζούκι ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΚΥΡΙΔΗΣ μπάσο ΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΣ τρομπόνι ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΓΙΟΛΑΣ μπουζούκι ΝΕΟΚΛΗΣ ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ πιάνο ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ πνευστά ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΥΜΕΡΗΣ ακορντεόν ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΑΡΙΚΟΣ ντραμς ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΡΙΚΟΣ κρουστά ΤΑΣΟΣ ΒΙΤΣΕΝΤΖΑΤΟΣ τρομπέτα ΚΩΣΤΑΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ κιθάρα Το πρόγραμμα της παράστασης 1) Θέματα από το Ζορμπά (Ορχηστρικό) 2) Ο Χορός του Ζορμπά (Ορχηστρικό) 3) Όμορφη πόλη (στ. Γιάννης Θεοδωράκης) ερμηνεύει η Ρίτα Αντωνοπούλου 4) Της εξορίας (Θάλασσες μας ζώνουν) (στ. Μίκης Θεοδωράκης) ερμηνεύει η Ρίτα Αντωνοπούλου 5) Διότι δε συνεμορφώθην (στ. Μίκης Θεοδωράκης) ερμηνεύει η Ρίτα Αντωνοπούλου 6) Δρόμοι παλιοί (στ. Μανώλης Αναγνωστάκης) ερμηνεύει η Ρίτα Αντωνοπούλου 7) Κάποτε θα ‘ρθουν (στ. Λευτέρης Παπαδόπουλους) ερμηνεύει ο Μίλτος Πασχαλίδης 8) Οι μοιραίοι (στ. Κώστας Βάρναλης) ερμηνεύει ο Μίλτος Πασχαλίδης 9) Θα σημάνουν οι καμπάνες (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει ο Μίλτος Πασχαλίδης 10) Στα περβόλια (στ. Μίκης Θεοδωράκης) ερμηνεύει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος 11) Βράχο βράχο (στ. Δημήτρης Χριστοδούλου) ερμηνεύει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος 12) Της ξενιτιάς (στ. Ερρίκος Θαλασσινός) ερμηνεύει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος 13) Εδώ το φως (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος 14) Δραπετσώνα (στ. Τάσος Λειβαδίτης) ερμηνεύει ο Γεράσιμος Ανδρεάτος 15) Ποιός δε μιλά για τη Λαμπρή (Ορχηστρικό) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 16) Μέρα Μαγιού (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 17) Πού πέταξε τ’αγόρι μου (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 18) Στο παραθύρι στέκοσουν (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 19) Άπονες εξουσίες (στ. Μιχάλης Κακογιάννης) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 20) Σαββατόβραδο (στ. Τάσος Λειβαδίτης) ερμηνεύει ο Λάκης Χαλκιάς 21) Κοίτα με στα μάτια (στ. Μιχάλης Γκανάς) ερμηνεύει ο Βασίλης Λέκκας 22) Μάνα μου και Παναγιά (στ. Τάσος Λειβαδίτης) ερμηνεύει ο Βασίλης Λέκκας 23) Ένα δειλινό (στ. Μίκης Θεοδωράκης) ερμηνεύει ο Βασίλης Λέκκας 24) Βρέχει στη φτωχογειτονιά (στ. Τάσος Λειβαδίτης) ερμηνεύει ο Βασίλης Λέκκας 25) Άρνηση (στ. Γιώργος Σεφέρης) ερμηνεύει ο Βασίλης Λέκκας 26) Της αγάπης αίματα (στ. Οδυσσέας Ελύτης) ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη 27) Ο Αντώνης (στ. Ιάκωβος Καμπανέλλης) ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη 28) Ποιός τη ζωή μου (στ. Μάνος Ελευθερίου) ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη 29) Ο ταμένος (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη 30) Τη Ρωμιοσύνη μην την κλαις (στ. Γιάννης Ρίτσος) ερμηνεύει η Μαρία Φαραντούρη 31) Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ (στ. Οδυσσέας Ελύτης) ερμηνεύουν όλοι μαζί
902
